Zakon Joannitów był jednym z kilku zakonów rycerskich, które działały na terenach współczesnej Polski. Początkowo nie był to zakon, a bractwo założone w 1070 roku, które opiekowało się pielgrzymami do ziemi świętej i działało przy jednym ze szpitali w Jerozolimie. Szpital jest tu rozumiany jako miejsce schronienia i leczenia pielgrzymów. Pod koniec XI wieku bractwo przekształciło się w zakon, który na początku nie był zakonem rycerskim. Zakon Joannitów kontynuował dzieło opieki nad pielgrzymami, a jego działalności zyskała uznanie nie tylko u władców Jerozolimy, ale w całej chrześcijańskiej Europie. To uznanie znalazło wyraz w nadawaniu zamków na ziemi świętej oraz ziem i przywilejów praktycznie na całym kontynencie. Zakon bogacił się, tworząc komandorie na bazie nadanych ziem albo dzierżawionych lub zakupionych.
Historia zakonu związana jest z istnieniem Królestwa Jerozolimy. Kiedy ono upadło Joannici przenieśli się na Cypr, zdobyli Rodos, a ok. 1530 roku osiadli na Malcie. Na ziemie polskie Joannici przybyli już w XII wieku, otrzymując nadania na Śląsku, w Wielkopolsce, Małopolsce, na Pomorzu i na Ziemi Lubuskiej i w Nowej Marchii. Znaczny wzrost potęgi i znaczenia Joannitów nastąpił po likwidacji Templariuszy, których majątek papież przekazał właśnie Joannitom. W praktyce na ziemiach współcześnie polskich Joannici najwięcej zyskali właśnie w Nowej Marchii i na Ziemi Lubuskiej, chociaż jak w całej Brandenburgii, przejęli zaledwie trzecią część dóbr Templariuszy. Został utworzony Baliwat Brandenburski w ramach Przeoratu Niemiec. Baliwat cieszył się sporą autonomią w ramach zakonu Joannitów. Kiedy władcy Brandenburgii przeszli na religie protestanckie, uczynili to również w większości tamtejsi Joannici. Jednak nawet wówczas nie zerwali z katolickim trzonem zakonu i nadal łożyli na niego pewne kwoty.
Jeśli mówimy o tym, co pozostało po Joannitach, to są głównie zamki budowane w ramach Baliwatu Brandenburskiego. Siedzibą Baliwatu był zamek w Słońsku, majątku zakupionym od rycerza. Zamek szybko rozbudowano do niezbędnych potrzeb, a w połowie XVI wieku zbudowano go praktycznie od nowa, otaczając fosa i murami oraz budując wieże obrono-obserwacyjne. Po zniszczeniach w XVII wieku odbudowano go już jako rezydencję, a mury obronne i fosę zlikwidowano pod koniec XVIII wieku. Zamek spłonął w 1975 roku i dzisiaj pozostaje w ruinie.
Zamek Joannitów w Łagowie został zbudowany po zakupieniu majątku przez Joannitów w 1347 roku. Łagów był w rękach prywatnych, a wcześniej należał do Templariuszy. Joannici dość szybko zbudowali zasadniczy zamek i rozbudowywali go przez kilka wieków. Zamek w Łagowie przetrwał do dzisiaj i obecnie jest w nim hotel. Okolica jest przepiękna, chociaż wczasy w lubuskim to nie tylko łagowskie lasy.
Zamek w Swobnicy zbudowany po 1377 roku Joannici utrzymali do wojny trzydziestoletniej. Później zamek został przebudowany na barokową rezydencję przez żonę elektora brandenburskiego. Dzisiaj jest mocno zrujnowany.
Zamek w Starym Drawsku (Drahim), został zbudowany w latach 1360-1366. Kilka lat później tamte tereny przypadły Kazimierzowi Wielkiemu. Joannici od początku prowadzili działania sprzeczne z interesem Polski, ale dopiero Jagiełło w 1407 roku wygnał ich z Drahimia.
Wszystkie zamki można zwiedzać, jest to ciekawa, aczkolwiek mało znana karta w historii Polski. Zamki w zasadzie konwentualne, podbnie jak zamki Krzyżackie.